Dyski HDD, SSD i SSHD – podstawowe informacje techniczne
W dzisiejszym artykule wprowadzimy Cię w tajniki dysków. Znajdziesz tu podstawowe informacje o rodzajach i podziałach dysków. Dowiesz się także, na jakie parametry warto zwracać uwagę przy wyborze i zakupie dysków.
Aktualnie na rynku rozróżniamy dwa główne rodzaje dysków SSD i HDD. Istnieją również dyski hybrydowe SSHD, lecz są one dużo mniej popularne. Przy wyborze dysków trzeba również zwrócić uwagę na takie aspekty jak interfejs, rodzaj obudowy czy pojemność.
Dyski HDD
Dyski HDD są to klasyczne dyski nazywane również magnetycznymi. Dane na nich zapisywane są w sposób mechaniczny na talerzach, które znajdują się w środku. Właśnie ze względu na części ruchome dyski te są dużo bardziej podatne na uszkodzenia niż dyski SSD. Główną zaletą tych dysków jest stosunek ceny do pojemności, ale jeżeli chodzi o prędkość działania pozostają daleko w tyle za dyskami SSD.
Ze względu na budowę dyski HDD dzielimy na:
- SATA – Jeszcze do niedawna najczęściej stosowany nośnik danych. Są to standardowe dyski HDD, jakie znajdziemy w urządzeniach do użytku domowego laptopy, PC. Parametrem, od którego w głównym stopniu zależy ich wydajność, jest prędkość obrotowa talerzy. Dostępne są dwie 5400 obr/min lub 7200 obr/min. Ich zaletą jest osiąganie dużych pojemności nawet 20TB. Występują zarówno jako dyski 3,5” i 2,5”. Dyski te są wykorzystywane głównie w miejscach, gdzie potrzebna jest duża pojemność i mniejsza szybkość działania np. backup.
- SAS – Dyski te mogę uzyskiwać dużo większe prędkości obrotowe nawet na poziomie 15000 obr/min. Są również dużo bardziej niezawodne. Posiadają współczynnik MTBF (czyli średni czas do wystąpienia awarii) na poziomie ponad miliona godzin. Dyski te występują głownie w rozmiarze 2,5”. Wykorzystywane głownie w serwerach do systemów, gdzie potrzebna jest duża wydajność i niezawodność.
Ze względu na interfejs dyski HDD dzielimy na:
- SATA – Aktualnie SATA III, pozwalający na osiąganie przepustowości na poziomie 6Gb/s. Do tego interfejsu podłączymy tylko dyski SATA.
- SAS – Maksymalna przepustowość na poziomie 12Gb/s. Do tego interfejsu podłączymy zarówno dyski SAS jak i SATA. Interfejs ten daje większe możliwości funkcjonalne w porównaniu do SATA.
- NL SAS – Hybryda poprzednich dwóch. Pozwala na połączenie dysków SATA z interfejsem SAS, dzięki czemu uzyskujemy większe pojemności przy przepustowości i funkcjonalności dysków SAS. Wykorzystywane np. przy monitoringu.
Dyski SSD
Dyski SSD wykorzystują do zapisu danych technologię flash. Jest to taka sama technologia, jaką wykorzystuje się np. w pendrivach. Są zdecydowanie szybsze niż dyski HDD, ale też przez to dużo droższe. Przy tych dyskach należy również zwrócić dużą uwagę na interfejs, przez który połączymy je z urządzeniem. Od tego bowiem w dużej mierze zależy, jak wysokie prędkości możemy uzyskać przy odczycie/zapisie danych.
Ze względu na interfejs/budowę dyski SSD dzielimy na:
- 2,5” SATA/SAS – Dysk w obudowie 2,5”, wykorzystujący interfejsy SATA lub SAS, które dają takie same funkcjonalności i prędkość na poziomie 600 MB/s.
- M.2 – Dyski podpinane pod złącze M.2 znajdujące się bezpośrednio na płycie głównej. Może występować z protokołem SATA, który pozwala na uzyskanie prędkości na poziomie 600MB/s, lub protokołem NVMe, który pozwala na uzyskanie prędkości na poziomie 4000MB/s. Przy wyborze dysku M.2 należy również zwrócić uwagę na fizyczny rozmiar dysku. Wyróżniamy rozmiary: 2230, 2242, 2260, 2280, 22110, gdzie dwie pierwsze cyfry oznaczają szerokość, a kolejne dwie długość wyrażoną w mm, wiele płyt pozwala na zainstalowanie trzech różnych długości dysków.
Kolejną istotną rzeczą jest fizyczny wygląd złącza, czyli tzw. klucz występujący w rodzajach B czy M oraz uniwersalny B i M.
- PCI-E – Dysk podłączany bezpośrednio do szyny PCI-e pozwala na osiągnięcie zawrotnych prędkości nawet 16000 MB/s, jednak takie prędkości są możliwe tylko przy podłączeniu do slotu 3.0 x16.
Analizując temat dysków, nie można pominąć zagadnienia związanego z rodzajami kości. Mamy bowiem kilka rodzajów kości, czyli technik zapisywania danych:
- SLC – Single Level Cell, każda komórka może przechowywać pojedynczy bit danych daje nam to najtrwalsze i najwydajniejsze dyski ale tez najdroższe, głownie wykorzystywane w rozwiązaniach serwerowych.
- MLC – Multi Level Cell, na każdej komórce możemy zapisać do dwóch bitów, dzięki czemu możliwe jest zwiększenie pojemności dysku przy zachowaniu takich samych rozmiarów. Takie dyski są mniej trwałe niż SLC.
- TLC – Triple Level Cell, analogicznie jesteśmy w stanie zapisać do trzech bitów na jednej komórce, lecz trwałość dysku ponownie spada.
- QLC – Quad Level Cell, cztery bity na jedną komórkę, najmniej trwałe ze wszystkich rodzajów.
Wybór dysku pod serwer
Na koniec jeszcze jedna rzecz, na którą trzeba zwrócić uwagę przy wyborze dysków już typowo pod serwer, niezależnie czy to dyski SSD czy HDD. Tym czynnikiem jest intensywność zapisu odczytu. Pod tym względem rozróżniamy trzy rodzaje:
- Write intensive – Dyski zapewniające największą wydajność zapisu oraz wytrzymałość. Przeznaczone do obsługi aplikacji obciążonymi złożonymi metodami zapisu danych. Dyski te bardzo dobrze sprawdzają się w środowiskach o znaczeniu krytycznym dla przedsiębiorstwa. Ten rodzaj napędu jest najdroższy z trzech omawianych.
- Mix use – Dyski do użycia w środowisku o zróżnicowanych wymaganiach co do zapisu/odczytu. Działają na architekturze przetwarzania równoległego, dzięki czemu są w miarę niezawodne. Dzięki niższej cenie są chętnie wykorzystywane w macierzach dyskowych.
- Read intensive – Najlepszy wybór dla aplikacji, które mają wysokie wymagania pod względem odczytu, np. w bazach danych. Mają większą przepustowość i niskie opóźnienie odczytu. Najtańsze z tych trzech rodzajów.
Podsumowanie
Mamy nadzieję, że powyższe informacje uporządkowały i rozjaśniły Wam podstawowe informacje związane z dyskami. Przy wyborze dysków warto pamiętać o kilku wskazanych powyżej parametrach technicznych. Jeżeli jednak nie jesteście pewni, jakie dyski będą najbardziej odpowiadały Waszym potrzebom, zgłoście się do nas – chętnie pomożemy.
Dodaj komentarz